وزیر راه و شهرسازی:
چهارراه جهان را بسته ایم
پلات: وزیر راه و شهرسازی مشكلات كنونی ایران همچون كم آبی، آلودگی هوا و بی ثباتی اقتصادی را ناشی از كج مدرن شدن و عدم توجه به ظرفیتهای اقلیمی دانست و اظهار داشت: ایران چهارراه جهان است اما این چهارراه را بسته ایم. از جانب دیگر پس از اصلاحات ارضی و مدرنیته روند تخریب ایران شروع شد.
به گزارش پلات به نقل از ایسنا، عباس آخوندی در بیست و هشتمین جلسه از "سلسله نشستهای اندیشه و نقد ایرانشهری" اظهار نمود: عدم سازگاری عملیاتی توسعه و جوهر ایران هزینه های زیاد به كشور تحمیل كرده است. وقتی به گذشته ایران نگاه می نماییم می بینیم ایران می توانست از ظرفیتهای اقلیمی خودش بهره برداری كند و این تمدن می توانست خویش را در این محیط نیمه خشك سازگار كند و بر مبنای توان اقلیمی فرصت زیست تولید كند. منابع خود همچون آفتاب، باد و خاك را هم بر مبنای انرژیهای زیستی در معماری استفاده می كرد.
وی اضافه كرد: تمدن ایران تا پیش از مدرنیته از سه مبحث سازگاری با اقلیم، كانون مبادله بودن و وحدت در عین كثرت و پذیرش یك نوع نظام اجتماعی صد در صد غیرمتمركز استفاده می كرد.
وزیر راه و شهرسازی، اصلاحات ارضی در كشاورزی ایران را منجر به تخریب تمدن دانست و اظهار داشت: پس از انقلاب هم این تخریب متوقف نشد. از سال ۱۳۴۱ تابحال سه میلیون و ۸۰۰ هزار هكتار زمین توزیع شده كه دو میلیون و ۸۰۰ هزار برای كشت و ۹۰۰ هزار هكتار برای توسعه صنعت بوده است.
آخوندی با اشاره به بحث آلودگی هوا ادامه داد: اگر این آلودگی محصول كج مدرن شدن و كج صنعتی شدن تهران باشد، اگر راجع به جوهر بحث نكنیم می بینیم كه موتورها اشكال دارد ولی وقتی به متغیرهای خارجی نگاه می نماییم می بینیم كه بحث جمعیت افزایش می یابد و تهران با مشكلات بیشتری مواجه می گردد. ازاین رو مهم است كه متغیر خارجی را مدنظر قرار دهیم. در ۱۰۰ سال اخیر هر زمان با مشكل مواجه می شویم می گوییم تجربه غربی ها را نفهمیده ایم و بعد یك تجربه غربی دیگر را به كار می گیریم و می بینیم مشكل حل نمی گردد.
وی با اشاره به دو متغیر عظیم خارجی در ایران اظهار نمود: یكی از این متغیرها آمدن اسلام به ایران است و دیگری، رویارویی با تمدن غربی است. در رویارویی اسلام با ایران سازگاری جوهری را داشتیم. به همین خاطر از درون آن تمدن اسلامی بیرون آمد و تمدنی پدید آمد كه پیشتاز جهان شد؛ چون كه پیش از اسلام هم بحث توحید، معاد و ایمان به غیب در ذات ایرانی ها وجود داشت كه اسلام هم همین حرفها را می زد. ازاین رو سازگاری این دو جوهره زیاد بود. بنابراین به سرعت این مورد جذب شد.
آخوندی خاطرنشان كرد: در همان دوره بقیه تمدنها همچون مصر در رویارویی با اسلام مضمحل شدند و چیزی از آنها باقی نماند.
وی درمورد دوره مدرن اظهار داشت: این دفعه برعكس قبلی از جهت جوهر بسیار با آموزه های ما سخت و در تعارض جدی بود. اولا اساس آن مادی گری بود، ایمان به غیب نداشت و مبحث كاملا عوض شد. همه چیز برگشت به اینكه یك بار دیگر كل زندگی را از منظر رفاه و كارایی، متفاوت ببینیم.
وزیر راه و شهرسازی به اقتصاد سیاسی اشاره و خاطرنشان كرد: وقتی این رویارویی را می بینیم دوباره برمی گردیم به همان بحث قبلی كه آیا در این رویارویی شرط لازم را مدنظر قرار دادیم یا خیر و فرض كردیم كه ورود مدرنیته در قالب سیاسی و اقتصادی آنقدر قدرتمند است كه گویی ایران فاقد هرگونه تاریخ است و مقرر است بر روی یك صفحه سفید بنیان گذاشته شود. اگر با پدیده ای مثل آلودگی هوا مواجه می شویم نخستین راهكار را در تكنیك می بینیم. اما سوال این است كه با هیبریدی كردن خودروها یا نوسازی، این مشكل برطرف می شود؟ اصفهان را مثال می زنم كه وقتی اصفهان با آمدن صنایع بزرگ شد بطور قطع پیش بینی نمی كردند كه نتیجه این روند خشك شدن آب زاینده رود و مردن زندگی در كل شرق اصفهان باشد.
آخوندی با اشاره به اینكه اقلیم اصفهان توان چنین صنعتی را نداشت اظهار داشت: مدرنیته به علت ماهیت تكنیكی خودش دو حس به انسان می دهد كه یكی اغواگرانه است و می گوید هر كاری را می توان با مدرنیته انجام داد.
وی اظهار نمود: یكی از طریق حل ها این است كه ما مكتب غربی را كنار بگذاریم و راه حل دیگر این است كه این مكاتب كدامیك با جوهر ایران سازگار است. یكی از دلایل كج كاركردی مدرنیته در ایران این بود كه فهم ما از دنیای مدرن برخلاف تمام آموزه های تمدنی بود.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینكه مدرنیته از حوزه چپ گرایی و سوسیالیسم وارد ایران شد، تصریح كرد: خیلی سریع رفتیم سراغ یك دولت ملی متمركز. بلافاصله به سمت خودبسندگی ملی رفتیم و در زمان پهلوی مدام بر خودكفایی تاكید گردید. بحث بعدی فن گرایی بود كه می خواستیم از تكنولوژی جدید استفاده نماییم. می گفتیم ما عقب مانده نیستیم چون راه آهن، كارخانه قند و ذوب آهن داریم.
آخوندی اظهار داشت: بحث می شد كه یك دیوار بزرگ بر روی واردات بگذاریم و نرخ تعرفه واردات از متوسط جهانی بالاتر باشد. به محض این كار باید نرخ ارز را كنترل نماییم. وقتی جلوتر می رویم با مشكل آذوقه مواجه می شویم و باید قیمت گذاری دولتی انجام دهیم. هركس قیمت را رعایت نكرد با داغ و درفش رو به رویش بایستیم و ازاین رو یك زنجیره به هم پیوسته تولید می گردد.
وی با اشاره به اینكه ایران چهارراه جهان است، ادامه داد: آیا در این چهارراره می توانیم دیوارهای تعرفه وضع نماییم و چهار طرف آن را ببندیم؟ تعرفه واردات به ایران از بسیاری كشورهای دیگر بالاتر است. البته من وارد بحثهای نظری اقتصادی نمی شوم ولی می خواهم بگویم نوع تمدنی كه ما انتخاب كردیم با آموزه های تمدنی ما در تعارض بود. هنوز هم فكر می نماییم تمام متغیرها دست ما است و سیستم هیچ ورودی و خروجی ندارد. اما واقعیت آن است وقتی درهای كشور را می بندیم تولید ثروت پایین می آید.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به نظریه بازتولید جوامع در رویارویی با متغیرهای خارجی اظهار داشت: فرضیه موجود این است كه متغیر خارجی مدرنیته اینقدر قوی است كه فرهنگها و تمدنهای ملی در برابر آن یارای مقاومت نداشته باشند. ازاین رو منجر به سلطه دنیای مدرن در تمام جوامع خواهد شد. بنابراین نظریه اول این است كه بازتولید قطعی است و منجر به شكست نمی گردد.
آخوندی ادامه داد: خیلی از بحثهایی كه راجع به جهانی شدن می گردد تحت این درس است كه مدرنیته قدرت اعلام آخر دولتها را دارد. هرچه هم با عنایت به توسعه شبكه های اجتماعی می رویم این نظریه بیشتر تقویت می گردد. نظریه ای كه قبلا روی آن كار كردیم این است كه این نظریه چقدر محدودیت دارد و آن را می خواستم در بحث ایران مطرح كنم. بحث من این بود كه آیا تحت تحولات جهانی شدن، چیزی بعنوان برنامه ریزی ملی باقی می ماند یا خیر و یا اینكه ایران در این تحولات در چه موقعیتی قرار گرفت.
وی با اشاره به فرآیند رویارویی یك ملت با متغیر خارجی، اظهار نمود: فرآیند بسیار مهم است و اگر به آن توجه نشود دلیلی ندارد كه بازتولید صورت گیرد. در واقع نتیجه رویارویی مدرنیته با گلوبالیزیشین می تواند فروپاشی باشد و لزوما نظریه بازتولید محقق نشود و امكان فرسایش وجود دارد. تاكید این است كه آیا این فرآیند قدرت ارزش افزوده دارد یا خیر. در آنجا ثابت كردم كه ما در روند فرسایشی هستیم و لزوما امكان بازتولید نداشتیم. اتفاقات در سوریه، عراق و افغانستان هم می تواند در قالب این نظریه جای بگیرد؛ چون كه پیش از بازتولید، جنبه فرسایشی در پیش گرفتند. البته جوامع موفقی همچون ژاپن، كره و چین را هم داشتیم.
وزیر راه و شهرسازی تصریح كرد: به جهت اینكه به یك بازتولید برسیم نیاز به سازگاری ماهیت و جوهر یك تمدن با جوهر متغیر خارجی داریم. شرط لازم، سازگاری جوهر متغیر خارجی با ذات و نماد تمدن یا ملتی كه با آن مواجه می گردد است. شرط كافی این است كه فرآیند درستی صورت گیرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب