گزارش پلات
بورس املاك مكانی برای ساماندهی بازار مسكن یا جولان سفته بازان؟
به گزارش پلات در حالیكه مقامات ارشد وزارت اقتصاد و سازمان بورس از طریق اندازی بورس املاك و مستغلات از هفته جاری اطلاع داده اند، اما هنوز موارد بسیاری در سازوكار معاملات این بورس مبهم و نامعلوم مانده است.
به گزارش پلات به نقل از مهر، باآنکه بارها در سال های اخیر از طریق اندازی بورس مسکن صحبت شده بود، اما هیچ وقت به مرحله اجرا نرسیده بود؛ چون که همواره مخالفانی در دولت و بخش های غیر دولتی داشت؛ خیلی از کارشناسان اقتصادی هم از آنجائیکه مسکن را کالایی ناهمگن می دانند، راه اندازی چنین بورسی را در عمل چیزی شبیه مزایده های املاک نهادهای دولتی، عمومی و خصوصی عنوان می کردند با این تفاوت که مزایده املاک با سازوکار بازار سرمایه، نسبت به تشریفات مزایده های مرسوم که در فرآیند قرائت پاکات پیشنهاد همواره بیم مفسده وجود دارد، شفافیت بیشتری وجود دارد.
اما جدی ترین اظهار نظر در مورد راه اندازی بورس مسکن که رنگ و بوی اجرا دارد، خبری است که فرهاد دژپسند ۱۰ تیرماه سال جاری در نشست با فعالان بازار سرمایه اعلام نمود.
وزیر اقتصاد در این جلسه از طریق اندازی بورس املاک و مستغلات در هفته پیش رو (هفته جاری) اطلاع داده و اظهار داشته بود: خیلی از سازمان ها، همچون بنیاد مستضعفان، بنیاد شهید، ستاد فرمان امام، تأمین اجتماعی و دانشگاه آزاد اعلام آمادگی کردند تا املاک خویش را در این بورس قرار دهند.
بورس املاک و نهادهای عمومی؛ تعداد املاک این نهادها شفاف سازی می شود؟
در حالی وزیر اقتصاد از عرضه املاک نهادهای عمومی در بورس املاک صحبت کرده که دستگاه های مذکور مانند بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) و دانشگاه آزاد شفاف سازی تابحال در مورد تعداد املاک و دارایی های غیر منقول خود اظهارنظری نداشته اند.
ضمن اینکه تا زمانی که سامانه املاک و اسکان راه اندازی نشود، چگونه می تواند از شفافیت در معاملات بورس مسکن سخن گفت؟ چه تضمینی هست تا این بورس به محلی برای سفته بازی دلالان تبدیل نشود؟
همچنین برخی نهادهای عمومی حمایتی، املاک مازاد خویش را برای خانه دار کردن اقشار مستضعف و دهک های یک و دو جامعه اختصاص داده اند؛ آیا مقرر است نحوه عرضه املاک مسکونی این نهادها در بورس تشریح شود؟ نوع کاربری املاک دستگاه های عمومی که مقرر است به بورس املاک بیاید، مسکونی است یا اداری؟
از سوی دیگر، زیرساخت قانونی عرضه املاک دستگاه های دولتی و عمومی در بورس کالا هم که به صراحت در قانون به صورت مزایده ذکر شده، چگونه مقرر است ظرف کمتر از یک هفته اصلاح شود؟
مدیرعامل بورس تهران: خانوارها می توانند در بورس املاک، چند متر از یک واحد مسکونی را بخرند
بلافاصله بعد از خبری که وزیر اقتصاد اعلام کرد، علی صحرایی یازدهم تیر ماه در شبکه خبر سیما درباره جزئیات بورس مسکن اظهار داشت: این بورس، پنجمین بورس کشور است که بزودی راه اندازی می شود. وی ادامه داد: هدف از تاسیس بورس املاک و مستغلات این است که اطمینان خاطر از پروژه های انبوه سازی در فروش مسکن می باشد. نهادهای عمومی مانند بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) اراضی زیادی در اختیار دارند؛ از طرفی انبوه سازان پر قدرتی در کشور داریم که احتیاج به منابع نقدینگی دارند؛ از سوی دیگر؛ نقدینگی خُرد هم در دست مردم زیاد است که با راه اندازی این بورس، منابع مالی خُردِ در اختیار مردم، به پروژه های انبوه سازی متصل می شود. مدیرعامل بورس تهران، با اشاره به اینکه راه اندازی بروس املاک و مستغلات می تواند هزینه های انبوه سازی را کاهش داده و بازار ساخت و ساز را به یک بازار شفاف تبدیل کند، افزود: با ایجاد بورس مسکن، امکان خرید متری مسکن متناسب با بودجه خانوارها فراهم می شود؛ همینطور امکان وثیقه گذاری سهام عدالت برای دریافت وام های خرید هم در این بازار و هم امکان اجرای فرایند اجاره به شرط تملیک در پروژه های انبوه سازی پیشبینی شده است.
به گفته صحرایی در بورس املاک، امکان خرید و فروش امتیاز تراکم، پروانه ساختمانی، حق انشعاب آب و برق و گاز و تلفن و دیگر امتیازات در رابطه با بخش مسکن برای تأمین مالی سازمان های مرتبط قابل معامله به صورت شفاف وجود دارد.
وی خرید متری مسکن در این بورس را امکانی برای پوشش دارایی های خُرد مردم به صورت ملک در زمان وجود تورم دانست و اضافه کرد: بورس مسکن مبحث مالکیت صحیح و پیشرفت پروژه ها را رصد کرده و از راه سامانه کدال به سهامداران و سرمایه گذاران اعلام می کند.
مدیرعامل بورس اضافه کرد: بخش خصوصی می تواند در این بورس هم زمین عرضه نماید و هم پیمانکار ساخت و ساز پروژه ها باشد.
سازوکار اوراق سلف موازی استاندارد برای بورس مسکن
به گزارش پلات به نقل از مهر، پیش از این هم محمود محمودزاده در گفتگو با خبرنگار مهر درباره بورس مسکن، از مذاکره با سازمان بورس و اوراق بهادار برای فعال کردن ابزار نوین بازار سرمایه شامل «اوراق سلف موازی استاندارد» با سازوکار بورس کالا اطلاع داده بود.
اوراق سلف موازی، ابزاری است که در بورس کالا برای خرید و فروش دیگر کالاها همچون فولاد و هم پیش خرید فرآورده های نفتی و همینطور محصولات نیروگاه ها در بورس انرژی فعال شده بود اما اینکه پروژه های مسکنی و انبوه سازی هم با استفاده از این اوراق پیش فروش شوند، معلوم نیست که آیا همان اجرای قانون پیش فروش است یا مقرر است سرمایه گذار و دارنده اوراق سلف موازی، واحدی که موجود نیست و از خصوصیت های آن اطلاعی ندارد، پیش خرید کند؟
هدف دولت از طرح بورس املاک چیست؟
برخی کارشناسان معتقدند دولت مبحث بورس املاک را در حالیکه هیچ برنامه مدون و دستورالعمل دقیقی برای معاملات مسکن در بورس طراحی نکرده، برای ساماندهی بازار مسکن و پیشگیری از افزایش بی ضابطه قیمت ها مطرح نکرده است؛ بلکه هدف دولت این بوده تا با استفاده از تبلیغات و مانور بر روی بورس مسکن آن هم در دوره ای که بورس به شدت مورد توجه مردم است، توجه ها را از بخش مسکن به سمت بازار سرمایه منتقل تا بتواند جریان روانی بازار مسکن را کنترل کند.
وزیر راه و شهرسازی: بورس مسکن پیچیده است؛ به این سرعت راه اندازی نمی شودعلی رغم اصرار وزیر اقتصاد در مورد راه اندازی بورس املاک و مستغلات در هفته جاری، وزیر راه و شهرسازی در اظهار نظری، راه اندازی سریع بورس املاک و مستغلات را اقدامی پیچیده توصیف کرده که احتیاج به زمان دارد. محمد اسلامی ۱۱ تیر ماه در حاشیه سفر خود به لرستان برای افتتاح و بازدید از پروژه های عمرانی با اشاره به طرح پیش فروش متری مسکن در بورس اظهار داشت: عرضه مسکن در بورس یک امر پیچیده است و امر ساده ای که سریع بشود صورت گیرد نیست. وی با اشاره به اینکه صندوق سرمایه گذاری زمین و مسکن را شکل داده ایم و با بورس هم مذاکره کرده ایم تا مردمی که نیازمند خانه نیستند اما علاقمند هستند در صنعت زمین و مسکن سرمایه گذاری کنند بتوانند منابع خویش را به سهم و سهام تبدیل کنند، خاطرنشان کرد: امیدواریم این طرح بزودی به نتیجه برسد.
دبیر کانون انبوه سازان: بورس املاک محلی برای جولان خصولتی ها نشود
در همین ارتباط، فرشید پورحاجت دبیر کانون سراسری انبوه سازان در گفتگو با خبرنگار مهر درباره بورس املاک و مستغلات تصریح کرد: امیدوارم این بورس، محلی برای فروش املاک و واحدهای مسکونی بخش خصوصی باشد؛ نه محلی برای تأمین مالی خصولتی ها.
وی اضافه کرد: این بورس ابزار خوبی برای تأمین مالی پروژه های انبوه سازی است؛ اما آیا صندوق های پروژه بورس املاک را شرکت های ساختمانی بانک ها تشکیل می دهد یا انبوه سازان متعلق به بخش خصوصی واقعی؟ اگر قرار باشد محلی برای خرید و فروش املاک نهادهای عمومی و بانک ها باشد و بنگاه داری بانک ها را تقویت کند، به نظر می آید آینده خوبی نداشته باشد؛ اما اگر برای بنگاه های بخش خصوصی تأمین مالی کند، می تواند اتفاق خوبی برای صنعت ساختمان و انبوه سازی مسکن مصرفی باشد تا هزینه های سرمایه گذاری آنها که تا پیش از این بانک محور بوده، کاهش پیدا کند.
کارشناس اقتصاد مسکن: مسائل مبهم بورس مسکن بسیار زیاد است / سازمان بورس شفاف سازی کند
علی قائدی، کارشناس اقتصاد مسکن هم در گفتگو با خبرنگار مهر خاطرنشان کرد: مقرر است این بورس با سازوکار اوراق سلف موازی و از راه بورس کالا فعال شود؛ پیش از این هم اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا برای فروش فولاد راه اندازی شده بود اما چون مسکن کالای همگن نیست، راه اندازی این ابزار در بورس، احتیاج به تهیه دستورالعمل خاصی دارد.
وی افزود: راه اندازی بورس املاک و مستغلات می تواند هم در طرف عرضه مسکن و هم در سمت تقاضا اثر مثبت داشته باشد به این صورت که سمت عرضه را تأمین مالی تقویت می کند و سمت عرضه را با پیشگیری از افزایش قیمت های آتی؛ به این صورت که افرادی که توانایی خرید مسکن را با سیستم پس انداز سرمایه های خُرد به علت تورم های سالانه ندارند، با استفاده از بورس کالا مبادرت به خرید متری مسکن می کنند.
این کارشناس اقتصاد مسکن خاطرنشان کرد: با عنایت به این که مکانیزم بورس مسکن هنوز نهایی نشده و نحوه قیمت گذاری آن، قیمت پایه، نحوه عرضه املاک در بورس و… نهایی نشده، نمی توان فعلاً درباره آن اظهار نظر کرد؛ یا اینکه ملک فروخته شده، اگر باردیگر بخواهد در بورس مسکن عرضه گردد، معاملات ثانویه آن به چه صورت است، نحوه اختصاص تسهیلات مسکن به املاک قابل معامله در بورس کالا، دریافت کننده اصلی تسهیلات مسکن برای واحدهایی که چند بار عرضه شده اند و این تسهیلات چگونه قابل انتقال به خریدار نهایی است و بسیاری موارد دیگر، اصلاً سازوکاری برایشان اعلام نشده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب