مکران جزو مهم ترین مناطق لرزه خیز ایران است ضرورت ساخت وساز مقاوم
به گزارش پلات، رئیس شبکه ملی شتاب نگاری اظهار داشت: منطقه مکران از پهنه های مهم لرزه خیز کشور است و باید در همه طرح های توسعه ای آن، اصول مقاوم سازی ساخت وساز در مقابل زلزله و سونامی بصورت جدی اجرا شود.
محمد پورمحمد شاهوار رئیس شبکه ملی شتاب نگاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، در گفتگو با گزارشگر مهر ضمن اشاره به سوابق زمین لرزه های بزرگ در سواحل مکران اظهار داشت: در سال ۱۹۵۰ میلادی زلزله ای بزرگ در سواحل مکران رخ داد که مرکز آن در خاک پاکستان بود، اما امواج سونامی و آثار آن به سواحل ایران هم رسید.
وی اضافه کرد: همینطور از طرف دیگر بزرگ ترین زمین لرزه در حدود ۳۰ تا ۴۰ سال گذشته هم در منطقه مکران اتفاق افتاده است. زلزله سال ۲۰۱۳ در سیستان و بلوچستان رخ داد که خوشبختانه به سبب وقوع در عمق حدود ۶۰ کیلومتری، شدت آن در سطح زمین کاهش پیدا کرد و امواج مخرب کمتری تولید کرد.
پورمحمد شاهوار بیان کرد: در منطقه مکران پدیده «فرورانش» رخ می دهد؛ به این معنا که صفحه اقیانوس هند به زیر صفحه ایران و پاکستان فرورانش کرد و همین اصطکاک و درگیری صفحات باعث تشکیل زمین لرزه های بزرگ می شود. این نوع زمین لرزه ها به طور معمول در زون های فرورانشی مانند ژاپن یا فیلیپین اتفاق می افتند.
وی با اشاره به اینکه عمق زیاد زلزله ۲۰۱۳ سبب کاهش شدت تخریب شد، تاکید کرد: با عنایت به توسعه ای که در سواحل مکران در حال انجام می باشد، باید خطرات ناشی از زمین لرزه در طراحی ها از حالا لحاظ شود. سواحل مکران از بکرترین سواحل کشور هستند و حیف است توسعه بدون درنظر گرفتن ملاحظات لرزه ای صورت گیرد.
رئیس شبکه ملی شتاب نگاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اضافه کرد: در طرح های توسعه جدید که منجر به ساخت شهرهای تازه در این منطقه خواهد شد، ضروری است ساخت وسازها از ابتدا مقاوم انجام گیرد. همانطور که در ژاپن بعد از زلزله کوبه حدود ۳۰ سال پیش، بخشنامه های ساخت وساز بطور کامل بازبینی شد و نتیجه آن کاهش قابل توجه تلفات در زلزله های بعدی بود.
وی خاطرنشان کرد: بعد از وقوع زلزله کوبه ژاپن که حدود ۳۰ سال پیش به وقوع پیوست، زلزله ای دیگر در ژانویه سال ۲۰۲۴ میلادی با بزرگای حدود ۷.۶ رخ داد که شتاب آن حدود ۲.۵ برابر زلزله بم در ایران ثبت گردید. با وجود شدت بسیار بالای این زمین لرزه، تنها حدود ۳۰۰ نفر در آن حادثه جان باختند و خسارت ها عمدتا به آتشسوزی های محدود ختم شد.
پورمحمد شاهوار اضافه کرد: این تجربه نشان میدهد هرگاه بخشنامه ها و شیوه های ساخت وساز اصلاح و بروزرسانی شود، می توان نتایج بسیار مؤثری در پایین آوردن تلفات و خسارات زلزله به دست آورد. تاکید ما بر این است که مناطقی که مقرر است طرح های توسعه اصلی کشور در آنها اجرا شود، باید با دیدگاه فنی و مبتنی بر مخاطرات لرزه ای مورد توجه قرار گیرند. در بخشنامه جدید طراحی ساختمان، محاسبات مربوط به این مناطق بروزرسانی شده و مکران بعنوان یکی از پهنه های مهم لرزه خیز کشور شناخته می شود.
وی خاطرنشان کرد: این مساله به هیچ عنوان به معنای خودداری از ساخت وساز در منطقه نیست، بلکه تاکید بر آنست که در تمامی پروژه های عمرانی، دقت و نظارت کافی در طراحی و اجرای ساختمان ها، پل ها و سایر سازه ها با رعایت اصول لرزه ای صورت گیرد تا در مقابل زمین لرزه های احتمالی عملکرد ایمن و پایداری داشته باشند. منطقه مکران از شرق تنگه هرمز آغاز و تا سواحل پاکستان ادامه پیدا می کند و براستی، برخورد مستقیم صفحه اقیانوسی با صفحه قاره ای ایران را شاهد می باشیم.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: پهنای این زون حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ کیلومتر است و مطالعات مختلفی در بخش های مختلف آن انجام شده تا میزان ذخیره انرژی لرزه ای مشخص شود. طراحی ها و تحلیل های خطر جدید هم بر همین داده ها مبتنی است. برمبنای تحلیل های جدید، احتمال وقوع زلزله ای تا بزرگی ۸ در این منطقه وجود دارد که می تواند با امواج سونامی همراه باشد. ازاین رو ضرورت ساخت وساز مقاوم در این منطقه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد.
وی درباره ی تاثیر زمین لرزه های احتمالی مکران بر کشورهای همسایه اظهار داشت: چنین زلزله ای بیشترین اثر را بر پاکستان خواهد داشت و بعد از آن ایران و در مرحله بعد کشور عمان تحت تاثیر قرار می گیرند. عمان به سبب موقعیت خاص خود در پشت اقیانوس، اثر کمتری خواهد پذیرفت. همینطور شبه جزیره هند هم امکان دارد در اثر سونامی ناشی از زلزله بزرگ مکران تحت تاثیر قرار گیرد.
رئیس شبکه ملی شتاب نگاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی خاطرنشان کرد: نرخ تجمع تنش در سواحل پاکستان بسیار بیشتر است، در صورتیکه در تعدادی بخش های ایران حرکت ها بصورت خزشی بوده و انرژی ذخیره نمی شود که این مساله به نفع کشور است. با این وجود، در قسمتهایی از منطقه انرژی بصورت ذخیره شده باقیمانده و پتانسیل وقوع زمین لرزه بزرگ را دارد.
پورمحمد شاهوار تصریح کرد: در ده سال گذشته تحلیل های لرزه ای جدید، همگی موید خطر بالقوه زلزله در مرز پاکستان و ایران هستند. بنابراین تاکید اصلی ما بر ضرورت ساخت وساز مقاوم است تا در آینده شاهد خسارات گسترده نباشیم.
وی اضافه کرد: خیلی از ساختمان های روستایی کشور بالاتر از صد سال قدمت دارند و حتی در شهرها هم برخی سازه ها هنوز برمبنای بخشنامه های جدید مقاوم سازی نشده اند. تا حالا زلزله ای با شدت بالا در شهرهای بلندمرتبه تجربه نشده است و امیدواریم در زمین لرزه های آینده عملکرد مطلوبی از این ساختمان ها شاهد باشیم.
رئیس شبکه ملی شتاب نگاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در انتها اظهار داشت: با عنایت به عمق حدود ۱۸ کیلومتری زلزله های اخیر و شرایط لرزه خیزی منطقه، باید از حالا در تمامی طرح های توسعه ای مکران، اصول مقاوم سازی در مقابل زلزله و سونامی بصورت جدی لحاظ شود.
بطور خلاصه وی اشاره کرد: پس از وقوع زلزله کوبه ژاپن که حدود ۳۰ سال پیش به وقوع پیوست، زلزله ای دیگر در ژانویه سال ۲۰۲۴ میلادی با بزرگای حدود ۷.۶ رخ داد که شتاب آن حدود ۲.۵ برابر زلزله بم در ایران ثبت گردید. منطقه مکران از شرق تنگه هرمز آغاز و تا سواحل پاکستان ادامه پیدا می کند و براستی، برخورد مستقیم صفحه اقیانوسی با صفحه قاره ای ایران را شاهد می باشیم. وی درباره ی ی تأثیر زمین لرزه های احتمالی مکران بر کشورهای همسایه عنوان کرد: چنین زلزله ای بیشترین اثر را بر پاکستان خواهد داشت و پس از آن ایران و در مرحله بعد کشور عمان تحت تأثیر قرار می گیرند.
منبع: plats.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب